Kategoria: zuzenbidea

abal

1.  (zuzenbidea)  izen · Kreditu-titulu edo kontratu batean ezartzen den obligazioa betetzeko hirugarren pertsona batek hartzen duen berme edo konpromiso solidarioa.

abal-emaile

1.  (zuzenbidea)  izen · Abala ematen duen pertsona edo erakundea.

abalatu

1.  (zuzenbidea)  aditz · Pertsona baten ordezko gisa, zor bat ordaintzeko konpromisoa hartu.

abdikatzaile

1.  (zuzenbidea)  izenondo · Abdikazioa eragin edo indarrean jartzen duena.

abokatu

1.  (zuzenbidea)  izena · Legezko auzi batean parte den pertsona bat aholkatu, defendatu eta ordezkatu egiten duen pertsona kualifikatua.

abokatutza

1.  (zuzenbidea)  izena · Abokatuaren lanbidea eta horri dagokion jarduera.

2.  (zuzenbidea)  izena · Abokatuen multzoa, orokorrean edo eremu jakin batean.

abolizio

1.  (zuzenbidea)  izena · Abolitu edo lege edo ohitura indargabetzeko ekintza eta horren ondorioa.

absolbitu

1.  (zuzenbidea)  aditza · Errurik eta zigorrik gabe utzi.

adierazpen

1.   izena · Adieraztea, adierazteko ekintza eta horren emaitza.

2.   izena · Publikoki egiten den hitzaldia edo plazaratzen den idazkia, bereziki solemnea denean.

3.  (zuzenbidea)  izena · Aitorpena, deklarazioa.

adierazpen-egile

1.  (zuzenbidea)  izena · Poliziaren edo epailearen aurrean adierazpena egiten duena.

adierazpena egin

1.  (zuzenbidea)  izena · Poliziaren edo epailaren aurrean deklaratu.

adin-nagusitasun

1.  (zuzenbidea)  izena · Adin nagusikoa den pertsonaren egoera zibila.

adin-txikitasun

1.  (zuzenbidea)  izena · Adin txikikoa denaren nolakotasuna.

adiskidetze-ekitaldi

1.  (zuzenbidea)  izena · Auzian dauden pertsonak epailearen aurrean ados jarri eta akordioa egiteko ekitaldia, auzitara jotzea saihesten duena.

adiskidetze-idazki

1.  (zuzenbidea)  izena · Auzitara jo aurretik, auzia planteatu edo ustez norberaren eskubideak urratu dituenarekin akordioa egiteko borondatea azaldu eta adiskidetze-ekitaldi bat egiteko eskaera egiteko agiria.

adiskidetze-orri

1.  (zuzenbidea)  izena · Adiskidetze-idazki.

adiskidetzeko ekitaldi

1.  (aldaera) (zuzenbidea)  izena · Adiskidetze-ekitaldi.

adiskidetzeko idazki

1.  (zuzenbidea)  izena · Adiskidetze-idazki.

adiskidetzeko orri

1.  (zuzenbidea)  izena · Adiskidetze-idazki.

administrazio-egintza

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio publikoek euren jardunean egindako ebazpen edo erabakietako bakoitza, dagozkien eskumenen arabera, ondorio juridikoak dituena.

administrazio-espediente

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio-prozedura jakin baten garapenean jaso eta bildu diren agirien multzoa, jasotako informazioa, hartutako erabakiak eta burutu diren jarduketak azaltzen dituztenak.

administrazio-isiltasun

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio publikoko organo batek eskabide bati dagokion denboran ez erantzutea eta hori interpretatzeko modua.

administrazio-kontseilu

1.  (enpresa) (zuzenbidea)  izena · Merkataritza-sozietate batzuetan, sozietatea administratu eta horren kudeaketa kontrolatu egiten duen organo kolegiatua, sozietateko bazkideek izendatua.

administrazio-prozedura

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio-egintza bati buruz garatzen diren izapide eta jarduketen multzoa.

administrazio-zuzenbide

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio publikoen egituraz, funtzionamenduaz eta hiritarrekiko harremanez aritzen den zuzenbidearen adarra.

administrazioarekiko auzi-errekurtso

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio-bidea bukatuta, pertsona batek administrazio publikoko organo batekin duen auzia ebazteko auzitegietan jartzen duen errekurtsoa.

administrazioaren isiltasun

1.  (aldaera) (zuzenbidea)  izena · Administrazio-isiltasun.

adoptatzaile

1.  (zuzenbidea)  adjektiboa · Adoptatu egiten duena.

akurapen

1.  (zuzenbidea)  izen · Zerbait alokatu edo alokairuan hartu eta ematea eta horretarako kontratua.

alokatzaile

1.  (zuzenbidea)  izena ·  adjektiboa · Ondasun bat alokatu edo errentan eman egiten duena.

2.   izena ·  adjektiboa · Ondasun bat alokairuan edo erretan hartzen duena.

amnistia

1.  (zuzenbidea)  izena · Delitutzat hartzen diren ekintza eta jokabide jakin eta konkretu batzuk aldi jakin baterako delitu izaerarik eta beraz zigorrik gabe uzteko legea eta horren ondorioa.

arau xedagarri

1.  (zuzenbidea)  izena · Eskubidea edo eskumena duenaren borondatearen arabera beteta edo betegabe gera daitekeen araua.

arau-esparru

1.  (zuzenbidea)  izen · Jarduera-arlo bat arautu egiten duen lege eta xedapenen multzoa, jarduera hori nola garatu behar den baldintzatzen duena.

arauketa

1.  (zuzenbidea)  izen · Arau edo araudia osatu eta ezartzeko ekintza eta horren ondorioa.

aurrekari

1.  (pluralean)  izen · Zerbait hobeto azaldu, ulertarazi edo testuinguruan jartzeko aipatzen diren informazioa.

2.  (zuzenbidea)  izen · Unekoa argudiatu eta justifikatzeko aipatzen den aurreko erabaki edo epaia.

3.  (pluralean) (zuzenbidea)  izen · Pertsona jakin batek aurretik egin eta zigorrez epaitutako delitua.

4.  (pluralean) (zuzenbidea)  izen · Epaitegietako prozesu edo epai batean aipatu eta argudiatu egiten diren arrazoi faktikoetako bakoitza.

azienda

1.  (abeltzaintza)  izena · Behi, idi, zaldi, ardi eta abeltzaintzan hazi ohi diren beste abereetako bakoitza.

2.  (abeltzaintza)  izena · Abereen multzoa.

3.  (zuzenbidea)  izena · Juridikoki, berez mugitzen diren ondasunetako bakoitza eta haien multzoa, partikularzki ganadua.

baltzu

1.  (zuzenbidea)  izena · Pertsona edo erakunde batzuek baliabide eta lanaren ekarpena eginez helburu jakin batekin sortzen duten elkartea.

bazkide

1.  (zuzenbidea)  izen · Bazkun edo elkarte bateko kidea, bereziki lan edo diru ekarpenak egiten dituena.

berandutza-interes

1.  (zuzenbidea)  izen · Berandutzagatik ordaindu beharreko interes gehigarria.

besterenezintasun

1.  (zuzenbidea)  izen · Besterenezintasuna besterendu, eskualdatu edo transmititu, hala nola saldu, eman edo utzi, ezin daitezkeen ondasun eta eskubideen nolakotasun edo ezaugarria da.

delitu informatiko

1.  (informatika) (zuzenbidea)  izena · Internet edo beste sare informatikoen bitartez egiten den delitua, hala nola iruzurra, xantaia eta jazarpena.

diziplina-espediente

1.  (zuzenbidea)  izena · Erakunde bateko langile edo kideen aurka legea edo barne araudiak hausteagatik abiarazi eta garatzen den prozesua.

egintza administratibo

1.  (aldaera) (zuzenbidea)  izena · Administrazio-egintza.

epaiketa

1.   izena · Epaitu edo zerbait edo norbait balioesteko ekintza eta horren ondorioa.

2.  (zuzenbidea)  izena · Auzi bat ebazteko aurkari diren aldeak buruz buru jarri, euren argudioak azaldu eta frogak aurkezteko prozesua, azkenean epaile edo auzitegi batek auziaren ebazpena egiteko.

epaitegi

1.  (zuzenbidea)  izen · Prozesu judizialak eta epaiketak garatzen dituen erakundea, epailea buru duena.

eragile

1.   izena ·  adjektiboa · Eragin, sustatu edo bultzatu egiten duena.

2.   izena ·  adjektiboa · Eragin edo sorrarazi egiten duena.

3.  (zuzenbidea)  izena · Zerbait egitera, bereziki delitu bat, bultzatzen duen pertsona edo erakundea.

4.  (matematika)  izena · Eragiketa matematiko jakin bat adierazten duen ikurra.

errekurtso

1.  (zuzenbidea)  izena · Ebazpen judizial batekin aldeetako bat ados ez dagoen kasuetan, hura berraztertzeko eskaera, ebazpen berria egin dadin.

errentari

1.  (zuzenbidea)  izen · Ondasun higiezin bat, hala nola etxe edo lur-saila, errentan hartzen duen pertsona.

errentatzaile

1.  (zuzenbidea)  izen · Ondasun higiezin bat, hala nola etxe eta lur-saila, errentan ematen duena.

eskubide xedagarri

1.  (zuzenbidea)  izena · Horren titularra duena mugatu, transferitu edo utzi dezakeen eskubidea.

espediente

1.  (zuzenbidea)  izena · Auzi, negozio edo prozesu administratibo jakin bati buruz osatu eta bilduriko agirien multzoa.

2.  (zuzenbidea)  izena · Delako auzi edo negozioari buruz abiarazi eta garatzen den prozesu administratiboa.

estatutu

1.  (zuzenbidea)  izena · Kolektibo, komunitate edo elkarte bateko kideen eskubideak eta betebeharrak eta haren funtzionamendua erregulatzen dituen arauen multzoa.

estatutu-klausula

1.  (zuzenbidea)  izena · Estatutu batean zehazten diren xedapen edo arauetako bakoitza.

ezeztapen

1.   izen · Zerbait ezeztatzeko ekintza eta horren ondorioa.

2.  (logika)  izen · Proposizio baten ukapena.

3.  (zuzenbidea)  izen · Aurrez egindako ebazpen, agindu edo arau bat bertan behera uztea.

foru arau

1.  (zuzenbidea)  izena · Forua duen entitate politiko batek bere eskumenak baliatuz promulgatzen duen zuzenbideko arau berezia.

gainbalio-zerga

1.  (zuzenbidea)  izena · Espainiako udalek ondasun higiezinen eskualdaketen gainean ezarria duten zerga.

gorte

1.  (historia)  izena · Monarkia batean, errege-erreginak eta horien ingurukoak bizi diren tokia; errege-erreginen ingurukoen taldea.

2.  (historia)  izena · Erdi Aroko eta Antzinako Erregimeneko legebiltzarrak, non gizarteko hiru estamentuek, nobleziak, kleroak eta herri xeheak alegia, ordezkaritza desparekoa zuten.

3.  (ipar) (zuzenbidea)  izena · Auzitegi edo epaitegia.

hitzarmen kolektibo

1.  (zuzenbidea)  izena · Enpresa edo lan sektore bateko langile edo enpresarien arteko hitzarmen edo akordioa, non langileen soldatak, lan kondizioak eta produktubitatea adosten diren.

hizpaketagile

1.  (zuzenbidea)  izen · Hizpaketa egin duena.

igorle

1.   izen ·  izenondo · Igorri egiten duena.

2.   izen ·  izenondo · Partikularzki, gutun, pakete edo orokorrean igorpen bat beste bati entregatzeko igorri edo bidaltzen duena.

3.   izen ·  izenondo · Komunikazioan, informazioa igorri edo bidaltzen duen eragilea.

4.  (fisika)  izen ·  izenondo · Partikulak sortu eta zabaldu edo uhinak eragiten dituen objektu edo eragilea.

5.  (zuzenbidea)  izen ·  izenondo · Ganbio-letra edo bestelako ordainketa-titulu bat jaulkitzen duena.

instrukzio

1.  Armadan sartu berriek gudaritzan trebatzeko jasotzen duten trebakuntza.

2.  (zuzenbidea)  izena · Auzi judizial bat epaiketara bideratzeko garatu beharreko izapide eta ekintzen multzoa.

interfektu

1.  (zuzenbidea)  izen · Krimen batean bortizkeriaz hildako pertsona.

isun

1.  (zuzenbidea)  izena · Legea edo araua hausteagatik administrazio publikoak edo epaitegiek ezarritako diruzko zehapen edo zigorra.

izatezko batasun

1.  (zuzenbidea)  izen · Elkarrekiko afektibitatean eta bizikidetza aske, publiko eta egonkorrean oinarritzen den bi pertsonen arteko harremana.

izatezko bikote

1.  (zuzenbidea)  izen · Bi pertsonek elkarrekiko harreman afektiboan eta bizikidetza aske, publiko eta egonkorrean oinarritzen den batasuna.

izendun titulu

1.  (zuzenbidea)  izena · Onuradunaren izena adierazten dituen titulua, eskubide bat ziurtatzen duen agiri gisa.

jaraunsle unibertsal

1.  (zuzenbidea)  izena · Oinordeko unibertsala.

jardunean egon

1.   aditza · Zerbait egiten ari.

2.   aditza · Hizketan egon.

3.  (zuzenbidea)  aditza · Norbaiti dagozkion funtzioak bete, horren kargua beste batek hartu behar duen bitartean.

judizial

1.  (zuzenbidea)  adjektiboa · Epaile, epaitegi edo epaiketei dagokiena.

kalte-galera

1.  (pluralean) (zuzenbidea)  izen · Beste baten ekintza edo jokabidearen ondorioz norberarengan eta norberaren ondasunetan pairatutako kalte edo galera.

kode deontologiko

1.  (zuzenbidea)  izena · Lanbide batean jarduteko jarraitu beharreko printzipio, balio eta arau etikoen multzoa.

kodegintza

1.  (zuzenbidea)  izena · Arau juridikoak kode edo lege-testu bakar eta zabal batean biltzeko prozesua.

kodetu

1.  (informatika)  aditz · Mezu, informazio edo datu batzuk erregela zehatz batzuk erabiliz modu egituratu batean eratu.

2.   aditz · Algoritmo edo erregela batzuk erabiliz, mezu bat sekretu bihurtu erregela horiek ezagutzen ez dituenarentzat.

3.  (zuzenbidea)  aditz · Gai bati buruzko arau edo lege batzuk testu bateratu batean bildu.

kontratazio

1.  (zuzenbidea)  izena · Kontratua egitea.

2.  (ekonomia) (aldaera)  izena · Kontratazio-bolumena.

kriminalistika

1.  (zuzenbidea)  izena · Krimen edo delituak argitzeko arrastoak bilatzeko teknika eta jarduera.

lagatzaile

1.   izena ·  izenondoa · Lagatu egiten duena.

2.  (zuzenbidea)  izena · Partikularzki, lagapen-kontratu batean dena delakoa lagatu egiten duena.

3.  (zuzenbidea)  izena · Partikularzki, kontratu-lagapen batean bere kontratu-posizioa lagatzen duena.

lan hitzarmen

1.  (zuzenbidea)  izena · Enpresa edo lan sektore bateko langile eta enpresarien artean adosten den akordioa, soldatak, lan kondizioak eta lan harremanaren bestelako alderdiak zehazten dituena.

LAPL

1.  (zuzenbidea)  izena · Espainian, Lan Arloko Prozeduraren Legea.

lege autonomiko

1.  (zuzenbidea)  izen · Espainiako Erkidego Autonomo batek bertako legebiltzar edo asanbleak onartuta bere eskumen legegileei jarraiki promulgatu eta bere lurraldean aplikatzeko indarrean sartzen duen legea.

lege-proiektu

1.  (zuzenbidea)  izen · Gobernuaren ekimenez legebiltzarrera aurkezten den lege-egitasmoa.

lege-proposamen

1.  (zuzenbidea)  izen · Espainiako sistema politikoan, Kongresuak, Senatuak, komunitate autonomo batek edo 500.000 mila hiritarrek bultzaturiko lege-ekimena.

legegizon

1.  (zuzenbidea)  izena · Legelari gizonezkoa.

legelari

1.   izena · Zuzenbidean eta legeetan aditua den pertsona.

2.  (zuzenbidea)  izena · Lege-auzi batean beste pertsona bat aholkatu, ordezkatu eta defendatu egiten duen pertsona kualifikatua.

legez kanpo utzi

1.  (zuzenbidea)  aditza · Zerbait legez debekatu edo zuzenbidearen aurkakotzat hartu.

legez kanporatu

1.  (zuzenbidea)  aditza · Legez kanpo utzi.

legezko

1.  (zuzenbidea)  adjektiboa · Legea errespetatu edo harekin bat datorrena.

legeztatu

1.  (zuzenbidea)  aditza · Zerbait legez baimendu.

makrokausa

1.  (zuzenbidea)  izena · Nahasturiko pertsona asko eta informazio itzela duen auzi judiziala.

nazionalitate

1.  (zuzenbidea)  izena · Nazio bateko herritarra denaren nolakotasuna; delako nolakotasunak ematen dituen eskubide eta obligazioen multzoa.

obligazio

1.  (zuzenbidea)  izena · Legez, arauz edo kontratuz bete beharreko zerbait.

2.  (finantzak)  izena · Epe luzerako zor-titulua, enpresa handi edo estatuek kopuru handitan jaulkitzen dutena jesapenak osatuz.

ohiturazko zuzenbide

1.  (zuzenbidea)  izena · Denboraren poderioz finkatzen joan eta zuzenbidean iturri gisa aplikatzen diren ohitura eta usadio juridiko idatzi gabeen multzoa.

oinordeko

1.  (zuzenbidea)  izen · Pertsona bat hiltzean, haren ondarea jasotzen duen pertsona da, hildakoaren borondatez edo legeak ezarritakoaren arabera.

oinordeko unibertsal

1.  (zuzenbidea)  izena · Herentzia batean biltzen diren ondasun, eskubide eta obligazio guztien titularra dena.

oinordekotza

1.  (zuzenbidea)  izena · Oinordekoa izateagatik ondarea jasotzeko eskubidea.

oinordetza-zuzenbide

1.  (zuzenbidea)  izena · Oinordetzaz eta herentziaz aritzen den zuzenbidearen adarra.

ondare higiezin

1.  (zuzenbidea)  izena · Ondasun higiezinekin, hala nola etxe eta lursailekin osatzen den ondarea.

ondaretar

1.  (zuzenbidea)  adjektibo · Ondareari dagokiona.

ondasun higigarri

1.  (zuzenbidea)  izen · Higitu edo toki batetik bestera erraz garraia daitekeen ondasuna, oso osorik eta haren baliagarritasuna galdu gabe.

ordezkapen

1.   izena · Ordezkatu edo zerbait edo norbait beste baten ordez jartzeko ekintza eta bere ondorioa.

2.  (enpresa)  izena · Aldi baterako hutsik geratu den lanpostu bat beste langile batek betetzea.

3.  (zuzenbidea)  izena · Pertsona edo erakunde baten izenean jardutea.

ordezkaritza

1.   izena · Ordezkari edo beste norbaiten izenean jarduteko eskumena duen pertsona edo organoaren jarduera.

2.  (zuzenbidea)  izena · Beste norbaiten izenean jarduteko eskumena eta gaitasuna.

pertsona fisiko

1.  (zuzenbidea)  izena · Gizabanako bakoitza, indibiduala, eskubide eta obligazioen subjektua den aldetik.

pertsona natural

1.  (zuzenbidea)  izena · Pertsona fisiko.

plusbalio-zerga

1.  (zuzenbidea)  izena · Gainbalio-zerga.

prekluditu

1.  (zuzenbidea)  aditza · Jarritako epea gainditu delako, zerbait legezko indar edo efekturik gabe geratu edo utzi.

preklusio

1.  (zuzenbidea)  izena · Legezko prozedura edo efektu bat jarritako epea gainditu delako indarrik gabe uztea edo geratzea.

prestakuntzarako eta ikaskuntzarako lan-kontratu

1.  (zuzenbidea)  izena · Espainiako lan-legerian 2012tik erregulatutako iraupen mugatuko lan-kontratua, lanbide bat ikasten ari diren pertsonei zuzendua.

sexu-abusu

1.  (zuzenbidea)  izena · Pertsona bati haren onespenik gabe beste batek egiten dion kutsu sexualeko ekintza edo jokabidea, haren sexu-askatasunaren aurkakoa, indarkeriazkoa izan ala ez.

sexu-gehiegikeria

1.  (aldaera) (zuzenbidea)  izena · Sexu-abusu.

titularitate

1.   izena · Titularra denaren nolakotasuna eta egoera.

2.  (zuzenbidea)  izena · Legezko jabetza, behar bezala ziurtatua.

usufruktudun

1.  (zuzenbidea)  izen · Usufrukturako eskubidea izan edo hartaz gozatzen duena.

xedaezin

1.  (zuzenbidea)  izena · Xedagarria ez dena, hots, eskudun edo eskubidedun denaren borondatearen mendean ez dagoena.

xedaezintasun

1.  (zuzenbidea)  izena · Xedaezin, hots, eskubide edo eskumena duenak nahi duen erara ezarri, moldatu edo aldatu ezin denaren nolakotasuna.

xedagarri

1.  (zuzenbidea)  adjektiboa · Xedatu edo era batera edo bestera erabaki, moldatu edo garatu daitekeena, horretarako eskumena edo eskubidea duenaren aldetik.

xedagarritasun

1.  (zuzenbidea)  izena · Xedagarri denaren, hots, eskumena duenaren aldetik borondatez era batera edo bestera gara daitekeenaren nolakotasuna.

xedakizun

1.  (zuzenbidea)  izena ·  predikatu osagarria · Xedagarria den edo xedatzeko dagoen gauza.

2.  (zuzenbidea)  predikatu osagarria · Delako gauzaren egoera.

xedapen

1.  (zuzenbidea)  izena · Lege, akordio, agnidu edo kontratu batean ezarri diren puntuetako bakoitza.

xedatu

1.  (zuzenbidea)  aditz · Zerbait mugatu, definitu, zehaztu edo erabaki.

zehapen

1.  (zuzenbidea)  izena · Legea edo araudia hausteagatik administrazio publikoak edo epaitegi batek ezarririko zigorra.

zehapen-espediente

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio publikoak pertsona edo erakunde batek legea hausteagatik haren aurkako zehapena erabaki eta zehazteko zabaltzen den prozesua.

zor-titulu

1.  (zuzenbidea)  izen · Zor bat ordaintzeko obligazioa adierazten duen titulu edo agiria, zordunak kontratu bidez onartua.

zuzenbide administratibo

1.  (zuzenbidea)  izena · Administrazio-zuzenbide.

Artikulurik faltan botatzen al duzu?

Osatu ezazu hurrengo galdetegia, zure eskaera lehenbailehen argitaratzen saiatuko gara


logo
gizapedia.org
Ausazko hitza