Kategoria: biologia

abiogenesi

1.  (biologia)  izena · Bizia materia inorganikotik abiarazitako prozesu fisiko-kimikoetatik sor daitekeela baieztatzen duen teoria.

absorbatu

1.   aditza · Zerbaitek beste zerbait bereganatu edo bere baitan hartu.

2.  (biologia)  aditza · Organismo batek bizitzeko eta garatzeko behar dituen mantenugaiak bereganatu.

adamantoblasto

1.  (biologia)  izena · Hortzetako esmaltea ekoizten duen zelula epiteliala.

adenoforo

1.  (biologia)  adjektiboa · Globulu edo poltsa moduko egiturak dituena.

adenoide

1.  (anatomia)  adjektiboa · Nasofaringean kokatu eta funtzio immunitarioa duten ehun linfatikozko ataletako bakoitza.

2.  (biologia)  adjektiboa · Guruin edo gongoil linfatikoen antzeko forma duena.

adipogenia

1.  (biologia)  izena · Ehun adiposoa edo gorputzeko gantza sortu eta garatzeko prozesua.

adipositate

1.  (biologia)  izena · Adiposo edo ehun konjuntiboari buruz gantzatsua denaren nolakotasuna.

adiposo

1.  (biologia)  adjektiboa · Gorputzeko ehunei buruz, gantza duena.

adipozito

1.  (biologia)  izena · Ehun adiposoan gantza metatzen duten zeluletako bakoitza.

aitzindari

1.   izena · Talde baten buru edo gidaria.

2.   izena · Ekimen edo jardun batean bide berriak zabaltzen dituen pertsona.

3.   adjektiboa · Zerbait gertatuko dela adierazten duen zantzu edo aurrekaria.

4.  (biologia)  izena · Konposatu biologiko bateko hasierako forma.

amnios

1.  (biologia)  izena · Gizakiarengan eta beste animalia batzuengan umekia biltzen duen likidoz beteriko poltsa moduko mintza.

antzutasun

1.   izen · Antzua denaren nolakotasuna.

2.  (medikuntza) (biologia)  izen · Beste sexu bateko indibiduo batekin ernalketa eta ondorioz ugalketa burutzeko ezintasuna.

bereizkuntza

1.  Bereizi edo desberdintzeko ekintza eta horren ondorioa.

2.  (enpresa)  izena · Enpresa batek eskaintzen duen produktu edo zerbitzua antzeko produktu eta zerbitzuetatik bereizteko ahalegina eta horren emaitza.

3.  (biologia)  izena · Enbrioi-etapan organoak eta ehunak bereizteko prozesua eta horren emaitza.

biki

1.  (biologia)  izena · Umealdi berean jaiotako umeetako bakoitza.

biologia

1.  (biologia)  izena · Bizitza eta izaki bizidunak, haiek garatzeko kondizio fisiko-kimikoekin batera, ikertzen dituen zientzia.

bioma

1.  (biologia)  izena · Ekosistema multzo homogeneoa, haietako ezaugarri klimatiko eta fisikoek eta bertan harremanetan diren espezie bizidunek definitua.

biosfera

1.  (biologia)  izena · Lurrean izaki bizidunak bizi diren inguruneen multzoa.

biotopo

1.  (biologia)  izena · Ekosistema baten baitan, ingurune fisikoa, non izaki bizidunak eta haien arteko harremanak garatzen diren.

bizi-funtzio

1.  (biologia)  izen · Izaki bizidun batek bere eta bere espeziearen biziraupenerako garatu behar dituen funtzioa, izaki bizidun izatea definitzen duena.

ebapotranspirazio

1.  (biologia)  izen · Lurrunketaz edo landareen transpirazioz atmosferan ur lurruna sortzeko prozesua.

ekologia

1.  (biologia)  izena · Ingurune baten eta bertan bizi diren izaki bizidun guztien arteko harremanak ikertzen dituen zientzia.

2.   izena · Ingurune baten eta bertan bizi diren izaki bizidunen babesa.

ekosistema

1.  (biologia)  izena · Ingurune fisiko jakin batek eta bertan bizi eta garatu egiten diren izaki bizidun guztiek haien arteko harremanekin batera osatzen duten multzoa.

enbrioi

1.  (biologia)  izena · Sexu-ugalketan, obulua ernalduta eta espezieko organo guztiak osatu arte zigototik garatzen doan organismo sortu berria.

eritrozito

1.  (biologia)  izena · Oxigeno zeluletara eraman eta haietatik karbono dioxidoa jasotzeko funtzioa betetzen duen odoleko zelula.

ernalketa

1.  (biologia)  izena · Ugalketa sexuala burutzea, izaki bizidun berriaren zigoto edo lehen zelula sortuz.

2.  (biologia)  izena · Eme bat ernari edo umedun gelditzea.

espektrofotometro

1.  (kimika) (biologia)  izena · Soluzio batean dauden substantziak eta mikroorganismoen kopuruak zehazteko erabiltzen den gailua, hara igorritako argi-sorta baten xurgapenean oinarrituta.

espeziazio

1.  (biologia)  izena · Izaki bizidunen espezie berrien sorrera dakarren eboluzio-prozesua.

exudatu

1.  (biologia) (medikuntza)  aditza · Izerditu.

exudazio

1.  (medikuntza) (biologia)  izena · Exudatu edo izerditzearen ekintza eta horren ondorioa.

gaineztadura nuklear

1.  (biologia)  izena · Zelula eukariotoetako nukleoa mugatzen duen mintz lipidiko bikoitza.

gaingurutzaketa

1.  (biologia)  izen · Genetikoki desberdinak diren bi organismo desberdinen arteko ugalketan, zehatzago meiosi delakoan, haien zelulen ezaugarri genetikoak nahastu eta bateratzeko prozesua eta horren emaitza.

globulu gorri

1.  (biologia)  izena · Odoleko zelula, oxigenoa zeluletara eraman eta haietatik karbono dioxidoa jasotzeko funtzioa duena.

gordailu

1.   izena · Gauzak gordetzeko instalakuntza.

2.   izena · Gordetako gauzen multzoa.

3.   izena · Gauza preziatuen multzoa.

4.   izena · Ezkutatzeko lekua.

5.  (biologia)  izena · Mikroorganismo jakin batek bizitokitzat hartzen duen izaki biziduna edo ingurunea, bertan garatu eta ugaltzeko, bereziki transmitituz gero beste espezie batzuengan patogenoak denean.

hematie

1.  (biologia)  izena · Globulu gorri.

hematozito

1.  (biologia)  izena · Odoleko zelulak.

2.  (biologia)  izena · Partikularzki, odoleko hematie edo globulu gorria.

hemoglobina

1.  (biologia)  izena · Oxigenoa biriketatik organismoko bazter guztietara garraiatzeko funtzioa duen odoleko proteina.

hereditario

1.  (biologia)  adjektiboa · Bereizgarri biologiko eta gaixotasunei buruz, herentzia biologikoaz gurasoengandik transmititzen dena.

ingurune

1.   izena · Zerbait inguratzen duen eremua.

2.   izena · Giza eta gizarte fenomeno bat eragiten duten faktore sozial, ekonomiko eta kulturalen multzoa.

3.  (biologia) (kimika)  izena · Fenomeno kimiko edo biologiko bat garatzen den kanpoko kondizio edo faktoreen multzoa.

4.  (matematika)  izena · Puntu bat eta horren inguruan dagoen multzo ireki bat biltzen dituen espazioaren zatia.

iraitzi

1.  (biologia)  izena · Gorputzeko hondakinak kanporatu.

2.   aditza · Bota, jaurti.

3.   aditza · Kanpora bidali.

iraizketa

1.   izena · Zerbait iraitzi edo kanporatzeko ekintza eta horren ondorioa.

2.  (biologia)  izena · Gorputz batetik hondakinak kanporatzea.

izaki bizidun

1.  (biologia)  izena · Bere sistema fisiologikoak irauten duen bitartean, bizirik dagoen izakia, bizia duena, hala nola animaliak, landareak eta mikroorganismoak.

karbonoaren ziklo

1.  (kimika) (biologia)  izena · Karbonoak, gehienetan beste elementu batzuekiko konposatu kimiko eran, naturan nahiz gizakiaren eraginez jarraitzen dituen egoera eta prozesu kimiko nahiz biologikoen multzoa.

kolonia

1.   izena · Gizatalde batek jatorrizkoa ez duen lurralde batean bizitokitzat eta lantokitzat hartzen duen eremua.

2.   izena · Delako eremuan bizi den jende-multzoa.

3.   izena · Beste herrialde batek menderatutako lurraldea, hango baliabideak ustiatzeko helburuarekin.

4.   izena · Lurrin, alkohol eta urez osaturiko likidoa, soinean eta arropetan isuri eta usain ona emateko erabiltzen dena.

5.  (biologia)  izena · Ingurune batean elkarri itsatsita hazten diren mikroorganismoen multzoa.

6.  (biologia)  izena · Elkarrekin bizi den espezie bateko animalien taldea, elkar laguntzeko helburuarekin osatua, hala nola erle-kolonia eta pinguino-kolonia.

kriofilo

1.  (biologia)  izena · 0 gradu zentigradu inguru edo tenperatura txikiagoko habitat batean bizi eta garatzen den izaki biziduna.

lagin biologiko

1.  (biologia)  izena · Organismo batetik edo hark sortutako substantzietatik ateratako lagina.

lipozito

1.  (biologia)  izena · Gorputzean gantza metatzen duten zeluletako bakoitza.

materia organiko

1.  (biologia)  izen · Organismo bizien nahiz hildako organismo bizidunen ehunen deskonposizio eta transformaziotik sortutako materia, karbono atomoz osaturiko molekulek osaturikoa.

matrize

1.  (matematika)  izena · Errenkada eta zutabe kopuru jakinetan zehar modu ordenatuan, errenkada eta zutabe bakoitzak adierazten duten kokapenaren arabera, zerrendaturiko zenbaki edo datu multzoa.

2.  (teknologia)  izena · Trokel batean, puntzoia beheratzen denean, azpian jotzen den pieza, trokelatu beharreko xaflari nahi den forma ematen diona.

3.  (biologia)  izena · Organismo bateko zelulak murgiltzen diren ingurune fisiologikoa.

mikroorganismo

1.  (biologia)  izena · Hain txikiak izateagatik, gizakiaren begiez ikus ezin diren eta beraz mikroskopioz antzematen diren izaki biziduna.

nerbio-sistema sinpatiko

1.  (biologia)  izena · Gorputza larrialdietarako prestatzen duen nerbio-sistemaren atala, horrelakoetan besteak beste adrenalina jariatu, bihotza azkartu eta muskulu lisoak uzkurtzeko funtzioa duena.

Petri plaka

1.  (biologia)  izena · Laborategietan mikroorganismoen ugalketarako, ehunen hazkuntzarako edota horien laginak gordetzeko erabiltzen den beira edo plastikozko ontzi biribil lau estalkidun eta sakonera txikikoa.

protobionte

1.  (biologia)  izena · Zelularen aurrekaria den egitura organikoa, lipido batzuek osaturiko globulu erakoa.

saltazio

1.  (biologia)  izena · Hurrengo belaunaldi batera transmititzen den makromutazio edo mutazio handia, bat-bateko eboluzioa eta espeziazioa ekartzen dituena.

saltazionismo

1.  (biologia)  izena · Eboluzioa eta espeziazioa saltazioaren edo belaunaldi batetik bestera transmititzen diren mutazio handien ondorioz gertatzen dela baieztatzen duen teoria biologikoa.

Schwann-en zelula

1.  (biologia)  izena · Nerbio-sistema periferikoan, axoi edo nerbio-zuntzak mielinaz estaltzea helburu duen zelula.

sexu

1.  (biologia)  izena · Espezie bereko bi banakoen geneak konbinatuz garatzen den ugalketa-mekanismoa, haietatik desberdinak diren banakoak sortzen dituena.

2.  (elkartu) (biologia)  adjektiboa · Delako ugalketa-mekanismoarekin loturiko alderdi fisiologikoen multzoa, izaera maskulinoarekin eta femeninoarekin loturik.

3.   izena · Sexualki ugaltzen diren espezieen banakoez mintzatuz, gehienetan sexu-organoei eta batzuetan beste ezaugarri batzuei erreparatuz esleitzen den izaera maskulinoa edo femeninoa.

4.  (sexologia)  izena · Gizakien artean, sexu harremanen praktika eta horren inguruko portaera.

5.  Gizakiengan, gizonak (sexu maskulinoa) edo emakumeak (sexu femeninoa), orokorrean.

6.   izena · Gizon edo emakume bati buruz, haren genitalak.

sinekologia

1.  (biologia)  izena · Ekosistema bateko komunitate biologiko bateko espezie desberdinetako poulazioen arteko harremanak aztertzen dituen ekologiaren adarra.

sistematika

1.  (biologia)  izena · Izaki bizidunen espezieak sailkatzen dituen diziplina zientifikoa.

taiga

1.  (biologia)  izena · Lurraren goi ipar latitudeetan zabaltzen den konifera-basoak harturiko bioma.

zelula ama

1.  (biologia)  izena · Bereziki enbrioian berezitu gabe aurkitzen diren zeluletako bakoitza, helduaroko gorputzean ere badaudenak, zelulak berritzeko helburu dutenak.

zelulaz kanpoko matrize

1.  (biologia)  izen · Ehun biologiko batean, zelulak murgilduta dauden ingurunea, non zelulak mugitu eta beste zelulekiko interakzioa egiten duten.

zentzumen-nerbio

1.  (biologia)  izena · Kanpoko estimuluek zentzumen-hartzaileetan eragindako seinaleak nerbio-sistema zentralera bideratzen dituzten nerbioak.

zigoto

1.  (biologia)  izen · Sexu bidezko ugalketan, gameto maskulinoak eta femeninoak bat egiten dutenean sortzen den zelula, zeinetik enbrioia sortuko den.

zitologia

1.  (biologia)  izen · Zelulak aztertzen dituen zientziaren adarra.

Artikulurik faltan botatzen al duzu?

Osatu ezazu hurrengo galdetegia, zure eskaera lehenbailehen argitaratzen saiatuko gara


logo
gizapedia.org
Ausazko hitza