abaroan

1.   aditzondo · Bereziki ganaduari buruz, hausnarrean edo lo daudelarik, abaroaren babesean.

2.  (irudizkoa)  aditzondo · Orokorki, babesean.

ahuntzaren gauerdiko eztul

1.  (irudizkoa)  izen · Balio edo garrantzirik gabeko gauza, erabilgarria edo aintzat hartzekoa ez dena.

aletu

1.   aditz · Galburu, pagotxa, leka eta antzekoetatik aleak atera.

2.  (irudizkoa)  aditz · Sorta edo multzo bateko elementuak zerrendatu.

amets

1.   izen · Lo egin bitartean buruan irudikatzen diren irudi edo eszenak.

2.  (irudizkoa)  izen · Desira edo gogo bizia.

amildegi

1.  (geografia)  izen · Lurrazalean sortutako horma bertikala edo oso malda handiko aldapa, bereziki bertatik amildu edo erortzeko arriskua dakarrena.

2.  (irudizkoa)  izen · Gauzatuz geroz, atzera bueltarik ez duen egoera arriskutsua.

3.   izen · Erlijio batzuetan, amaierarik gabeko zulo iluna, unibertsoaren hasieran zeruak eta lurrak biltzen zituena.

ardien kulpak bildotsak pagatu

1.  (irudizkoa)  aditz · Errua erru txikiena duenari bota.

azal eta mami

1.  (irudizkoa)  aditzondo · Goitik behera, oso-osorik.

belo

1.   izena · Emakumeen aurpegia edo burua kultura eta erritu batzuetan estaltzen duen oihal-zatia.

2.  (irudizkoa)  izena · Zerbait estali, ezkutatu edo dismulatzeko erabiltzen den jokaera.

birkonkista

1.  (historia)  izen · Aurrez armada inbaditzaile batek mendean hartutako lurraldeak bertako edo jatorriko herriak edo haren mesedetan diharduen armadak edo talde armatuak berriz ere bereganatzea.

2.  (irudizkoa)  izen · Indarrez kendutako eskubideak berreskuratzea.

elkargune

1.   izen · Problematika edo interes berdinak dituen jendearentzat gune edo espazioa.

2.  (irudizkoa)  izen · Gai edo auzi baten inguruko adostasuna.

erdigune

1.   izen · Zerbaiten erdian dagoen gunea.

2.  (matematika)  izen · Irudi geometriko bateko erdiko puntua.

3.  (irudizkoa)  izen · Eztabaida batean nagusi edo funtsezkotzat hartzen den gaiaren lehentasunezko kokapena; delako gaia bera.

ernamuin

1.  (botanika)  izen · Landare baten atal ugalkorra, hazi, sustrai edo kimu, hazi egiten dena beste landare bat sortu arte.

2.  (irudizkoa)  izen · Zerbaiten jatorria edo sorburua.

errai

1.  (pluralean)  izen · Sabel barruko heste eta beste organoak.

2.  (irudizkoa)  izen · Pertsona baten barnealdea, barruko gogo eta pentsamenduak.

eskematiko

1.   izenondo · Eskema edo adierazpide grafiko sinple bati jarraiki adierazten dena.

2.  (irudizkoa)  izenondo · Sinplea, zerbaiten lerro, ezaugarri edo osagai nagusiak baino adierazten ez dituena.

esne-mamitan

1.  (irudizkoa)  aditzondo · Oparotasunean.

2.  (irudizkoa)  aditzondo · Erabateko zoriontasunean, gorenean.

ezezko borobil

1.  (irudizkoa)  izena · Erabateko eta zalantzarik gabeko ezezkoa.

hautsak harrotu

1.  (irudizkoa)  aditz · Istilu edo kalapita sortu.

heretiko

1.  (erlijioa)  izena · Erlijio bateko jarraitzailea izanik ere, horren doktrina edo gutxienez dogma batzuk ukatzen dituen pertsona.

2.  (irudizkoa)  izena · Eskola filosofiko, ekonomiko edo beste jakintza arlo bateko printzipio edo dogma batzuk kolokan jartzen dituen pertsona; erakunde bateko printzipio edo oinarriak hausten dituen pertsona.

herren egin

1.   aditza · Herren ibili.

2.  (irudizkoa)  aditza · Ozta-ozta aritu.

iazko haize

1.  (irudizkoa)  izen · Baliorik ez duen gauza.

itzulinguru

1.   izen · Zerbaiten inguruan egiten den bira.

2.  (irudizkoa)  izen · Zerbait zuzenean ez adierazteko erabiltzen den esapidea.

kirioak dantzan

1.  (irudizkoa)  aditzondo · Urdurituta, asaldatuta.

larrugorritan

1.   aditzondo · Arroparik gabe soinean, guztiz biluzik.

2.  (irudizkoa)  aditzondo · Miseria gorrian, ezer gabe.

lumatu gabeko txorikume

1.  (irudizkoa) (adierazkorra)  izena · Pertsonei buruz, oso gaztea.

marra gorri

1.  (irudizkoa)  izen · Jokabide, ekintza edo erabaki bat onargarritzat hartu ahal izateko gainditu behar ez den muga.

metaziri

1.   izena · Belar-metak eusteko haien erdian bertikalean jartzen den zurezko ardatza.

2.  (irudizkoa) (lagunartekoa)  izena · Zakila.

moldekatu

1.   aditz · Mode baten bitartez ekoitzi.

2.  (irudizkoa)  aditz · Taxutu, eratu.

mugarri

1.   izen · Muga markatzeko erabiltzen den harria.

2.  (irudizkoa)  izen · Historian edo gertakari batzuen ildoan, aldaketa dakarren gertakari esanguratsua.

muskertu

1.  (irudizkoa)  aditza · Haserretu.

2.   aditza · Berdetu, berde jarri.

patrikaratu

1.   aditz · Patrika edo poltsikora sartu.

2.  (irudizkoa)  aditz · Irabazi edo etekina lortu, bereziki dirua.

potrojorran

1.  (arrunkeria)  aditzondo · Gizon bati buruz, bere buruari potroak edo barrabilak jorratzen edo ukitzen dizkiola.

2.  (arrunkeria) (irudizkoa)  aditzondo · Alperkerian, denbora alferrik galduz, ezer egin gabe.

poxpolin

1.  (aldaera ortografikoa)  izen · Pospolin.

2.  (irudizkoa)  izen · Emakume eder eta liraina.

3.  (irudizkoa)  izen · Haur maitagarria, bereziki neskatoa.

4.   izen · Jantzi tradizional edo folklorikoekin jantzita dagoen emakume dantzaria.

praketan kabitu ezinik

1.  (irudizkoa)  aditzondo · Oso harro eta pozik.

tripazorri

1.  (lagunartekoa) (irudizkoa)  izena · Gose sentsazioa.

tripazorria egin

1.  (lagunartekoa) (irudizkoa)  aditza · Gosetu, jateko gogoa sortu.

tuztatu

1.   aditz · Tu edo txistua norbaiti edo zerbaiti indarrez bota.

2.  (irudizkoa)  aditz · Iraindu, laidotu.

txupitero

1.  (irudizkoa)  izena · Festazalea.

urre prezioan

1.  (irudizkoa)  aditzondo · Oso garesti.

zerua irekita ikusi

1.  (irudizkoa)  aditz · Egoera larri batean, irtenbidea ustekabean aurkitu edo topatu.

zukutu

1.   aditza · Fruituei buruz, txikitu, birrindu, zapaldu, bereziki haietatik zukua ateratzeko asmoz.

2.  (irudizkoa)  izena · Azkeneraino aprobetxatu.